کد مطلب:172916 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:297

حواری (حواریین)
این واژه پنج بار در قرآن به كار رفته است ( سه بار حواریون و دو بار حواریین ) . اصحاب خاص حضرت عیسی علیه السلام به این نام خوانده شده اند.

آن گاه كه حضرت عیسی علیه السلام در بنی اسراییل به نبوت مبعوث شد، با نشان دادن معجزات، حجت را بر آنها تمام كرد، اما احساس كرد غالب آنها بر كفر خویش اصرار دارند. از این رو اعلام كرد: آیا كسی هست كه


مرا در پیمودن راه حق یاری دهد؟ حواریون كسانی بودند كه اعلام اطاعت و تبعیت كردند:

فلما أحس عیسی منهم الكفر قال من انصاری الی الله قال الحواریون نحن انصار الله آمنا بالله و اشهد بأنا مسلمون [1] .

آن گاه كه عیسی علیه السلام از آنان احساس كفر و طغیان كرد، گفت: یاران من در راه خدا كیانند؟ حواریون گفتند: ما یاران ( دین ) خداییم، به خدا ایمان آوردیم و شاهد باش كه تسلیم او هستیم.

«حواری» از «حور» به معنای سفیدی خالص گرفته شده است. در وجه نامگذاری هم گفته اند حواریون لباس شویانی بودند كه لباس های چرك را تمیز و سفید و پاكیزه می نمودند. از این رو آنان را «حواری» نامیدند. [2] امام صادق علیه السلام در مورد وجه نامگذاری حواریون فرمودند:

به نظر عامه ( غیر از پیروان اهل بیت ) بدین جهت بوده كه یاران آن جناب شغل لباسشویی داشتند و لباس ها را با شستن از آلودگی پاك و تمیز می كردند و كلمه «حواری» مشتق از «الخبز الحوار» ( نان سفید ) است. اما به نظر ما آنان را بدین نام خواندند چون نفس خویش را از شرك و آلودگی، خالص و پاك كرده و مردم را نیز با تذكر و موعظه، از آلودگی ها پاك می ساختند. [3] .

شمار حواریین حضرت عیسی علیه السلام دوازده نفر بوده اند. [4] .

گرچه این لفظ در قرآن بر اصحاب و خواص محدود حضرت


عیسی علیه السلام اطلاق شده، اما در عرف و روایات، بر اصحاب خاص و برگزیده امام معصوم علیه السلام نیز گفته می شود، در روایتی می خوانیم:

در روز قیامت كسی ندا می كند: حواریون رسول خدا صلی الله علیه و آله كه بر عهد او بودند و هیچ گاه پیمان نشكستند، كجایند؟ سلمان و مقداد و ابوذر برمی خیزند. آن گاه ندا می دهد: حواریون علی بن ابی طالب علیه السلام وصی رسول خدا صلی الله علیه و آله كجایند؟ در پاسخ این ندا عمرو بن حمق خزاعی، محمد بن ابی بكر، میثم تمار و اویس قرنی برمی خیزند. و وقتی حواریون امام حسین علیه السلام فراخوانده می شوند، سفیان بن ابی لیلی همدانی و حذیفة بن اسید غفاری برمی خیزند. شهدای كربلا در پاسخ ندای «كجایند حواریون حسین بن علی؟» قیام می كنند. جبیر بن مطعم، یحیی بن ام طویل، ابوخالد كابلی و سعید بن مسیب به عنوان حواریون علی بن الحسین ندا را پاسخ می گویند. عبدالله بن شریك عامری، زرارة بن اعین، مرید بن معاویه ی عجلی، محمد بن مسلم ثقفی، لیث مرادی، عبدالله بن ابی یعفور، عامر بن عبدالله بن جذاعه، حجر بن زائل و حمران بن اعین به عنوان حواریین امام باقر و امام صادق علیهماالسلام ندای گوینده را پاسخ می دهند و برمی خیزند. [5] .


[1] آل عمران (3) آيه ي 52.

[2] مجمع البحرين، طريحي، ج 1، ص 594.

[3] عيون اخبار الرضا عليه السلام، شيخ صدوق، ج 2، ص 78.

[4] توحيد، شيخ صدوق، ص 421.

[5] تنقيح المقال، مامقاني، ج 1، ص 197.